Wat een Rijksinstituut ons onbedoeld aanreikt door reiken — ook onbedoeld — te verwarren met rijken

"Rijken en grijpen bij te vroeg geboren kinderen"

"Te vroeg geboren kinderen doen er langer over dan voldragen kinderen om zich de visuomotorische handelingen van rijken en grijpen eigen te maken. Ook doen ze het vaak op een andere manier. Rijken en grijpen vormen de basis van vele andere handelingen, zoals schrijven en veters strikken.". . . . .

De tekst in de bovenstaande alinea stond in een persbericht van de Rijksuniversiteit Groningen van gisteren, dinsdag 3 september.

Reik niet naar mij, gij ongevulde handen, denk ik dan spontaan.

Nou is juist spellen een heikele kwestie, die niet in de beginjaren van de eenentwintigste eeuw plotsklaps is opgedoken, evenmin als zoveel andere taalgruwelen die dag in, dag uit over ons worden uitgestort door journaallezers en spelleiders, alsmede door andere veelpraters op de buis. Wat daarbij echter opvalt, is het schrijnend hoge tempo waarmee deze symptomen een besmettelijkheidsniveau blijken te ontwikkelen dat ons rechtvaardigt om van een epidemie te spreken.

Dat deze ijdele lieden allang niet meer het verschil kennen tussen werklozen en werkelozen, ook niet het onderscheid kunnen maken tussen materiaal en materieel, en evenmin tussen schijnbaar en blijkbaar, is — hoewel ook niet bepaald nieuw — symptomatisch voor een in ijltempo degenererend niveau van taalkennis, taalbegrip en taalbeheersing.

Reeds op de lagere school, in de derde klas, werden er in mijn jonge leerjaren flink wat lesuren besteed aan de verschillen tussen D, T, en DT, alsmede aan dat tussen EI en IJ.

En met dat laatste onderscheid zijn we aangeland bij de fout in het Persbericht. Wellicht dat het begrip Rijksuniversiteit hier een rol heeft gespeeld, en anders eventualiter de zeer snel voortschrijdende hoeveelheid rijken op deze aardbol, die deze status veelal hebben verworven door niet alleen in tal van situaties, geboden dan wel gesignaleerde, kansen te grijpen.

Terzijde: veters

Overigens, veters strikken. Is het de geleerde(n) in kwestie bekend dat hele volksstammen niet in staat zijn een smoking- of rokdasje te strikken, ondanks het feit dat dit op dezelfde manier gaat als het strikken van een veter, hetgeen al die studenten en andere dragers van de vlinderstrik weer wel blijken te kunnen. Nou ja, bijna allen.